ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ 2ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ

Στη βιβλιοθήκη του σχολείου μας, του 2ου Γυμνασίου Καλαμαριάς, με το συγγραφέα και εκπαιδευτικό Μερκούριο Αυτζή το Μάρτη του 2010.।

Αυτζής Μερκούριος, Όστρακο στα μαλλιά, Ψυχογιός, Αθήνα 2008

Παρουσίαση - Σχόλια

της Νίνας Μιχαηλίδου (μαθήτριας Α΄ Γυμνασίου)
Το βιβλίο «όστρακο στα μαλλιά» θα έλεγα ότι είναι ένα ταξίδι που κρύβει πολλά και είναι κατάλληλο για τα παιδιά της ηλικίας μου. Μας βοηθάει να ανακαλύψουμε πράγματα του εαυτού μας, να ταξιδέψουμε πάνω απ’ όλα, κάτι που όλοι το έχουμε ανάγκη στις μέρες μας, και να μάθουμε τα μυστικά που κρύβονται στη ζωή… Μου άρεσε που είναι βασισμένο στην ιστορία της Μακεδονίας από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, διότι διδασκόμαστε διάφορα γι’ αυτή μέσα από ευχάριστες ή και δυσάρεστες ιστορίες και μας δίνει ζωντανές εικόνες από αυτή, που σε άλλη περίπτωση δε θα υποψιαζόμασταν…
Κάποια απ’ τα συναισθήματα που με διακατέχουν είναι η αγάπη για τη χώρα μου, την Ελλάδα, και η περηφάνια για τις ομορφιές της!
Αυτό που μου άρεσε πολύ είναι η λεπτομερής παρουσίαση των προσώπων και η ακρίβεια στις πινελιές που χρησιμοποιήθηκαν για να φτιαχτούν οι χαρακτήρες του καθενός ξεχωριστά, οι οποίοι είναι τόσο αληθινοί που όλοι μας θα μπορούσαμε να ταυτιστούμε με όποιον μας ταιριάζει περισσότερο! Άυτό μας δείχνει ότι ακόμα κι αν όλοι οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί με διαφορετικές απόψεις και διαφορετική εμφάνιση, έχουμε τις ίδιες ανησυχίες, τα ίδια ελαττώματα και προτερήματα, τα ίδια συναισθήματα, τις ίδιες σκέψεις…
Τέλος, αυτό που τράβηξε την προσοχή μου και με προσήλωσε ολοκληρωτικά στις ιστορίες κάνοντάς με να θέλω να αφουγκραστώ τους ψίθυρους που μου ψιθύριζε το βιβλίο ή μάλλον καλύτερα να θέλω να ρουφήξω το κάθε τι που διάβαζα σε σχέση με αυτό, ήταν οι μικρούλες στιγμές ανάμεσα σε δυο ανθρώπους διαφορετικού φύλλου που τους ένωνε κάτι…. Αυτό το κάτι που κανείς δεν μπορεί ακριβώς να το περιγράψει με λόγια… Κάτι σαν τη ροή του ποταμού, σαν το καλοκαιρινό ξύπνημα ενός μπουμπουκιού, σαν τον πόνο τις κοιλιάς όταν κοιτάς κάποιον και όλα γύρω σου γκρεμίζονται και ταυτόχρονα χτίζονται απ’ την αρχή… Οι ιστορίες λοιπόν ζωντάνεψαν στο μυαλό μου την αίσθηση αλλά και την εικόνα αυτών των δύο ανθρώπων που όταν είναι κοντά οι καρδιές τους χτυπούν πιο γρήγορα απ’ ό,τι συνήθως.
Θα ήθελα να επισημάνω επίσης πως η ιδέα του όστρακου που ενώνει τις τέσσερις ηρωίδες είναι, θα μπορούσα να πω, κατά κάποιο τρόπο συγκινητική και όμορφη, διότι μετά από πολλά χρόνια παραμένει στη ζωή της κάθε μίας έχοντας πρωταγωνιστικό ρόλο!

Συνέντευξη με το συγγραφέα Μερκούριο Αυτζή
Ένα πρωινό του Μάρτη ο συγγραφέας Μερκούριος Αυτζής επισκέφτηκε τη Σχολική Βιβλιοθήκη του 2ου Γυμνασίου Καλαμαριάς. Οι μαθητές της Α΄ τάξης τον περίμεναν με ενθουσιασμό. Οι ερωτήσεις έπεφταν βροχή. Τα συναισθήματα πολλά. «Η ανάγκη της ανάγνωσης θα υπάρχει πάντα. Μέσα από τα λογοτεχνικά βιβλία μπορείτε να κερδίσετε τον τέλειο λόγο. Δεν έχετε ανάγκη κανένα φροντιστή» τους εξήγησε. Ο Μερκούριος Αυτζής κέρδισε αμέσως τη συμπάθεια και την εμπιστοσύνη των παιδιών και μίλησε κατ’ ευθείαν στην ψυχή τους. Τους μάγεψε με το χιούμορ, την ειλικρίνεια και την ευαισθησία του. Η συνάντηση μαζί του ήταν σαν όνειρο. Και εάν τα χρόνια περάσουν και κάποιοι από μας διαβάσουν τα βιβλία του, πάντα θα θυμόμαστε με νοσταλγία εκείνη την πρώτη μας συνάντηση.

1. Από μικρός θέλατε να γίνετε συγγραφέας;
Στην ηλικία σας δε μου είχε περάσει από το μυαλό. Δεν είχα σχέση με τα βιβλία. Στο χωριό μου υπήρχαν ελάχιστες δυνατότητες. Η συγγραφή προέκυψε από την επαφή μου με τα παιδιά, ως δάσκαλος. Αρχικά ξεκίνησα με τη διασκευή θεατρικών κειμένων για την τάξη μου, για τα «πρώτα μου παιδιά» στο Ελατοχώρι, ένα χωριό της Κατερίνης. Στη συνέχεια έγραψα, όταν ήμουν στη Γερμανία, ένα θεατρικό κείμενο κι αυτό ήταν. Σιγά-σιγά όλα πήραν το δρόμο τους.
2.Ποια συναισθήματα έχετε όταν γράφετε ένα βιβλίο;
Η συγγραφή με μαγεύει, με συνεπαίρνει। Ο συγγραφέας μπορεί να φαντάζει μόνος, όμως δεν είναι। Όταν κυοφορεί την έμπνευσή του κυριεύεται από ποικίλα συναισθήματα: υπομονή, αγάπη, αγωνία… και όταν γεννιέται το κείμενό του ζει μοναδικές στιγμές। Έτσι κι εγώ, συμμετέχω, ακολουθώ τους ήρωές μου, χαίρομαι, πονάω, λυπάμαι, σαν να είμαι εγώ। Δεν είναι εύκολο όλο αυτό, απαιτεί μεγάλες θυσίες και τα συναισθήματα είναι πολύ δυνατά. Πρέπει να σ’ αρέσει. Απομονώνεσαι από τα πάντα, φεύγεις από την πραγματικότητα. Μπαίνεις μέσα στο βιβλίο. Μόνο όταν το ζεις βγαίνει αληθινό. Από κει και πέρα στη ζωή του ο συγγραφέας είναι κοινωνικό άτομο και φυσικά έχει ανάγκη να επικοινωνήσει, να αφουγκράζεται. Δεν γράφει μόνο για τον εαυτό του, γράφει ότι αφορά την κοινωνία.
3. Γράφετε πολλά βιβλία μαζί;
Κάποιες φορές τυχαίνει να γράφω δύο και τρία μαζί και άλλες να βασανίζομαι γύρω από μια και μόνο ιδέα. Όπως και να ’χει η επαφή με τη συγγραφή με ανανεώνει, με ξεκουράζει. Η αλήθεια είναι ότι ο συγγραφέας πάντα γράφει, όπως ο αθλητής που προπονείται συνέχεια. Γράφω σχεδιάσματα, σκελετούς κειμένων, πειραματίζομαι, έχοντας την ελπίδα όλα αυτά κάποια στιγμή να γίνουν βιβλίο.
4. Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;
Πάρα πολλοί. Ευτυχώς η ελληνική λογοτεχνία δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα την ξένη. Ορισμένοι από τους αγαπημένους μου είναι: η Αγγελική Βαρελά, η Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, η Λίτσα Ψαραύτη, ο Μάνος Κοντολέων, η Άλκη Ζέη, η αείμνηστη Κίρα Σίνου, ο Παντελής Καλιότσος... Σε ορισμένους υποκλίνομαι, μου έδειξαν το δρόμο, με βοήθησαν με τον τρόπο τους και το παράδειγμά τους… Αναμφισβήτητα τους αγαπώ.
5. Εκτός από τη συγγραφή ασχοληθήκατε και με το θέατρο. Πως συνδυάζεται το επάγγελμά του εκπαιδευτικού με το θέατρο;
Συνδυάζονται. Το ένα ενισχύει το άλλο. Είναι ο καλύτερος συνδυασμός. Το θέατρο με βοήθησε να βλέπω ανοιχτά, να επικοινωνώ, να εκτονώνομαι.
6. Σα δάσκαλος δίνετε στα παιδιά να διαβάσουν τα βιβλία σας;
Δεν το επιδιώκω, δεν τους το επιβάλλω. Τους οδηγώ κοντά στα βιβλία και κάθε χρόνο οργανώνουμε βιβλιοθήκη τάξης. Εφαρμόζουμε προγράμματα φιλαναγνωσίας. Μέσα από τα λογοτεχνικά βιβλία μπορεί ο κάθε μαθητής να κερδίσει τον τέλειο λόγο.
7. Το «Όστρακο στα μαλλιά είναι ιστορικό μυθιστόρημα;
Είναι κυρίως ένα μυθιστόρημα για εφήβους. Πατάει στην ιστορία της Μακεδονίας και οι ήρωες του είναι απλοί άνθρωποι, καθημερινοί, αγρότες, βοσκοί. Το βιβλίο περιγράφει πως ζούσαν οι άνθρωποι σε κάθε εποχή και εμβόλιμα δίνονται τα ιστορικά γεγονότα. Κυρίαρχο είναι το κοινωνικό και το πολιτιστικό στοιχείο.
8. Πόσος χρόνος χρειάστηκε για να το γράψετε;
Αυτό το βιβλίο είναι έργο ζωής. Χρειάστηκαν οχτώ χρόνια. Ξεκίνησε το 1996 όταν ήμουν αποσπασμένος δάσκαλος στη Γερμανία. Ως μετανάστης ένιωθα δυο φορές έλληνας. Ήταν σε έξαρση τότε το ζήτημα με το όνομα των Σκοπίων. Συγκέντρωσα στοιχεία από πολύ παλιά. Ο νεολιθικός οικισμός της Νέας Νικομήδειας και τα ευρήματα στο μουσείο της Βέροιας μου χρησίμευσαν για τον 1ο σπόνδυλο. Επέλεξα ως 2ο και 3ο σπόνδυλο την εποχή του Φιλίππου, και τον Μακεδονικό αγώνα, γιατί θεωρώ πως είναι από τις σημαντικότερες εποχές στην ιστορία της Μακεδονίας. Τέλος ο 4ος σπόνδυλος εξελίσσεται στη σημερινή εποχή. Συνδετικός κρίκος ανάμεσα στις τέσσερις ιστορικές εποχές το Όστρακο, η Περικεφαλαία, ο Κεφαλόδεσμος, που από το 1950 είναι πλέον μουσειακό είδος.
9. Γιατί του δώσατε τον τίτλο «Όστρακο στα μαλλιά»;
Γιατί ποτέ δε θα αγοράζατε ένα βιβλίο με τον τίτλο «Κεφαλόδεσμος στο κεφάλι». Ο τίτλος είναι σημαντικός, κερδίζει τον αναγνώστη, είναι σαν ένα εντυπωσιακό περιτύλιγμα. Επίσης είναι και αλληγορικός. Π.χ. στολίζουμε τη νύφη με εντυπωσιακό χτένισμα, με το καλύτερο κόσμημα στα μαλλιά.
10. Γιατί διαλέξατε γυναίκες για πρωταγωνίστριες;
Έχω αδυναμία στις γυναίκες. (γέλια!) Η αλήθεια είναι πως η κοπέλα-νύφη με διευκόλυνε να πλάσω την ιστορία μου. Ωστόσο υπάρχουν και αγόρια με σημαντικούς ρόλους. Τα κορίτσια ως ηρωίδες με βοηθάνε περισσότερο στην πλοκή του έργου.
11. Πιστεύετε ότι υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν την παράδοση;
Και βέβαια υπάρχουν. Συγκεντρώνουν αντικείμενα που οι άλλοι πετάνε. Είναι κρίμα να χάνεται η πολιτιστική μας κληρονομιά, οι ρίζες μας. Αλίμονο αν διαγράψουμε το παρελθόν. Δεν μπορώ π.χ. να ξεχάσω τον πατέρα μου, είμαι εγώ!
12. Ποιο θα είναι το επόμενο βιβλίο σας;
Το «Μέτωπο στον καθρέφτη». Είναι κοινωνικό. Η ηρωίδα του ζει στην Καλαμαριά, πάλι κοπέλα θα μου πείτε, πάσχει από ψυχογενή βουλιμία. Θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Ψυχογιός το Φθινόπωρο που μας έρχεται (2010).

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στη Σχολική Βιβλιοθήκη του 2ου Γυμνασίου Καλαμαριάς σε συνεργασία με τη Δαήδειο Παιδική Βιβλιοθήκη (Δήμου Καλαμαριάς).
Ο συγγραφέας Μερκούριος Αυτζής είναι και εκπαιδευτικός. Σπούδασε και ασχολήθηκε και με το θέατρο. Το «Όστρακο στα μαλλιά» είναι το πρώτο του βιβλίο για εφήβους.

Σας ευχαριστούμε για όλες τις ευχάριστες στιγμές που απλόχερα μας χαρίσατε. Οι μαθητές της Α΄ τάξης του 2ου Γυμνασίου Καλαμαριάς, η φιλόλογος τους κ. Φανή Γκίκα, η υπεύθυνη της Σχολικής Βιβλιοθήκης κ. Τούλα Παπαπάντου και οι βιβλιοθηκονόμοι της Δαηδείου Παιδικής Βιβλιοθήκης Γλυκερία Αντωνιάδου, Στέλλα Σκουραδάκη.