Από τα άγουρα χρόνια των κοντών παντελονιών o Μερκούριος Αυτζής είχε μια ιδιαίτερη σχέση με τη φύση και τις μυρωδιές του κάμπου. Τα βιώματα αυτής της εποχής σημάδεψαν τη ζωή του, κι όταν έγινε δάσκαλος και ήρθε σε επαφή με το παιδί, αγάπησε το λογοτεχνικό βιβλίο. Σπούδασε θέατρο, μετεκπαιδεύτηκε στο Μαράσλειο Διδασκαλείο, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο ΕΚΠΑ και είναι κάτοχος μάστερ λογοτεχνίας.
Παράλληλα επισκέπτεται δεκάδες σχολεία όπου κουβεντιάζει με τα παιδιά-αναγνώστες και αναπτύσσει ποικίλες δράσεις. Είναι μέλος του Κύκλου Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (Ελλ. Τμήμα της IBBY) από το 1998 και το διάστημα 2002-2014 διετέλεσε Σύμβουλος και Έφορος στο Δ.Σ. αυτού. Την περίοδο 2015-2017 επιμελήθηκε τη στήλη «Ζήτω η Περιέργεια!» στο ένθετο «Ο Μαγικός Κόσμος του παιδικού βιβλίου» της ηλεκτρονικής εφημερίδας Kosvoice.gr.
Προσωπική ιστοσελίδα του συγγραφέα.
Δάσκαλος, αρθρογράφος, θεατρικός συγγραφέας, συγγραφέας παιδικών βιβλίων… Ποιος από όλους αυτούς τους «ρόλους» μπορεί να επισκιάζει τους άλλους ή συνυπάρχουν αρμονικά;
Σας ευχαριστώ αλλά ένα θεατρικό έργο και μάλιστα ανέκδοτο δεν μπορεί να με καταστήσει θεατρικό συγγραφέα, ούτε τα άρθρα και οι κριτικές βιβλίων που κατά καιρούς γράφω αρθρογράφο. Συνεπώς, από το σύνολο κρατάω αυτές του δασκάλου και του συγγραφέα. Και νιώθω ιδιαίτερα ευλογημένος που βρέθηκαν στον δρόμο μου και τα δυο. Τα υπηρετώ με αγάπη και συνέπεια τριάντα τρία και είκοσι πέντε χρόνια αντίστοιχα, και όχι μόνο συνυπάρχουν αρμονικά αλλά το ένα συμπληρώνει και ενδυναμώνει το άλλο.
Κουβαλάμε τις αφηγήσεις και τις αναγνώσεις μας… Ποιο είναι το δικό σας «φορτίο»;
Μαζί με τις αφηγήσεις και τις αναγνώσεις μας κουβαλάμε και τα βιώματα, τις μνήμες αλλά και την παιδική μας ηλικία, τους ανθρώπους του στενού και ευρύτερου περιβάλλοντός μας, τους χαρακτήρες τους… Αυτά είναι η ανάσα μας, η ζωή μας. Από τον θαυμαστό κόσμο της δικής μου παιδικής ηλικίας έχω για φυλαχτό τις αφηγήσεις και τις μελίρρυτες μελωδίες του πατέρα, τον μόχθο και τον δύο γονιών και τον αγώνα τους για τη ζωή. Και θυμάμαι ακόμα τις αφηγήσεις που έκανα ο ίδιος στον εαυτό μου, αφού ως συνεσταλμένο παιδί που ήμουν σκάρωνα ένα σωρό σενάρια που άλλοτε κατέληγαν σε κάποια ιστορία-αφήγημα, άλλοτε σε στίχο ή τραγούδι. Η επαφή μου με το λογοτεχνικό βιβλίο ήρθε μετά στην εφηβεία και αργότερα που έγινα δάσκαλος. Από τις αναγνώσεις αυτής της περιόδου συγκίνηση μου προκαλούν τα μυθιστορήματα: Οι Άθλιοι και Η Παναγία των Παρισίων του Ουγκώ, Το αμάρτημα της μητρός μου του Βιζυηνού, Το νούμερο 31328 του Βενέζη, Η Παναγιά η Γοργόνα του Μυριβήλη, Ο Καπετάν Μιχάλης του Καζαντζάκη, ενώ ξεσηκώνομαι από τον Όλιβερ Τουίστ του Ντίκενς, τον Τομ Σόγιερ του Τουέιν και τον Νιλς Χόλγκερσον της Λάγκερλεφ, και υποκλίνομαι με σεβασμό και αγάπη σε πολλά από τα αφηγήματα της δικής μας αγαπημένης Λότης Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου και πολλών ακόμα σύγχρονων συγγραφέων μας.
Πώς αυτό μεταπλάθεται, αξιοποιείται, εντοπίζεται στην τέχνη σας;
Το ταξίδι προς τη μυθοπλασία είναι ακροβασία σε τεντωμένο σχοινί πάνω από γκρεμούς και φαράγγια. Και όπως έχω πει και παλιότερα, δεν είναι ένα ήρεμο ποταμάκι που τα νερά του κυλούν ήρεμα μέχρι τη θάλασσα. Μοιάζει και με αέρινο χορευτή που άλλοτε λικνίζεται αισθησιακά και άλλοτε τινάζεται στον αέρα, εκτοξεύεται, κάνει ανάποδες στροφές, ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί, καλπάζει. Και είναι τόσο γοργός ο ρυθμός που δυσκολεύεσαι να ακολουθήσεις, μα συνάμα μαγεύεσαι από τις αρετές του κειμένου, τις τεχνικές αφήγησης, τις ανατροπές, τον αισθησιασμό του. Είναι από εκείνα που πολλάκις σου κόβουν την ανάσα. Συνεπώς, στο εργαστήρι του λόγου, ως δημιουργός δε μένω παρατηρητής σε κάποιο ανέγγιχτο κι απόρθητο κάστρο. Τα βιώματα που κουβαλάω, οι αφηγήσεις, οι αναγνώσεις, τα οικεία και ανοίκεια πρόσωπα, υπαρκτά και μη, μεταπλάθονται, γίνονται στοιχεία του έργου, εγκιβωτίζονται ως διακείμενα, κι εγώ βιώνω τις καταστάσεις των ηρώων, μπαίνω στο πετσί του ρόλου τους, στην αρένα της βιοπάλης και ματώνω. Τους ακολουθώ σε κάθε βήμα, όλους μαζί κι έναν-έναν χωριστά. Η ανάσα μου γίνεται ένα με τη δική τους. Νιώθω κάθε σκίρτημα, κάθε συναίσθημα, αγωνία, το φόβο τους για το άγνωστο, τον αυθορμητισμό και τη διάθεσή τους για περιπέτεια, την περιέργεια και το πάθος που τους χαρακτηρίζει. Κάθε φορά όμως στέκομαι απέναντί τους με σεβασμό και σωφροσύνη, με σεβασμό κι απέναντι από τους αναγνώστες, και προσπαθώ να κρατώ τις ισορροπίες μέχρι να έρθει η κάθαρση, δίχως λάθη, αλλά με αναπάντεχες ανατροπές και απόλυτη ειλικρίνεια.
Και το γύρω περιβάλλον σας στενότερο ή ευρύτερο; Ποιο ρόλο έπαιξε ή διαδραματίζει;
Όπως υπαινίχτηκα και στην αρχή, το περιβάλλον, το στενό και το ευρύτερο, είναι η αντανάκλασή μας. Μας σημαδεύει, το κουβαλάμε μέσα και γύρω μας, υπάρχουμε σ’ αυτό με αυτό, μας χαρακτηρίζει, είναι οι άνθρωποί μας… Και στο εργαστήρι του λόγου την ώρα της συγγραφικής μυσταγωγίας το περιβάλλον αυτό αποκτά πολλαπλές και πολύπλευρες διαστάσεις και ρόλους. Γίνεται σκηνικό και πεδίο δράσης και πολλοί από τους ανθρώπους που ζουν σε αυτό γίνονται βασικοί ήρωες ή δανείζουν τους χαρακτήρες τους ή και κάποια χαρακτηριστικά τους στους ήρωές μου. Όσο για τους αγαπημένους μου γίνονται συνοδοιπόροι αλλά και οι πρώτοι αναγνώστες ή και ακροατές μου, αναπόφευκτα και οι πρώτοι σχολιαστές, κριτές και επικριτές αυτών που γράφω.
Αγαπημένο άκουσμα (ιστορία-τραγούδι-φράση);
Δεν υπάρχει μόνο μια ιστορία ή ένα τραγούδι που αγαπώ. Ανάλογα με τη διάθεσή μου την κάθε στιγμή, μέρα και ώρα, η ψυχή και ο νους γαληνεύουν ή εγείρονται από τελείως διαφορετικές ιστορίες και τραγούδια. Συνεπώς, αν αναφέρω κάποιο, θα φωτογραφίζει τη διάθεσή μου την παρούσα στιγμή αλλά όχι εμένα. Κάποιες φράσεις όμως τις αγαπώ ιδιαίτερα. Αναφέρω δύο: «Η σωτηρία της ψυχής είναι μεγάλο πράγμα» και «Σαν πας στον πηγαιμό για την Ιθάκη να εύχεσαι να είναι ο δρόμος σου μακρύς».
Αγαπημένη εικόνα;
Αναρίθμητες και οι αγαπημένες εικόνες. Περιορίζομαι όμως σε τούτες: η εικόνα της μάνας που αγκαλιάζει με στοργή το παιδί της, ένα ζευγάρι νέων που προχωράει ανέμελο χέρι-χέρι δίπλα στο κύμα χαράσσοντας σχήματα στην αμμουδιά με τα πόδια, μια ηλικιωμένη γυναίκα που κάθεται κατάχαμα και ζωγραφίζει με χρώματα και πινέλα σε τοίχο, δυο πεταλούδες που στην προσπάθειά τους να πετάξουν η μία περιμένει με καρτερικότητα την άλλη να πετάξουν μαζί, ένα ταπεινό λουλούδι που άπλωσε τις ρίζες του στον τοίχο ενός εγκαταλειμμένου σπιτιού ή στη μέση της άγονης γης…
Αν δεν αναπνέατε με οξυγόνο, τι θα σας έδινε ζωή;
Η αγάπη των ανθρώπων μου και η θάλασσα!
Αν έπρεπε να στερηθείτε κάτι που αγαπάτε πολύ τι θα ήταν αυτό;
Αδιαπραγμάτευτο. Και παρακαλώ τον Θεό να μας έχει όλους και όλα καλά και να μας αξιώνει να γευόμαστε την κάθε στιγμή και με σεβασμό και ευγνωμοσύνη τη ζωή.
Αγαπημένο: Όνομα; Λουλούδι; Γεύση; Μυρωδιά;
Τι σας έκανα και μου βάζετε δύσκολα; (χαχαχα!)
Λοιπόν, κι εδώ δεν μπορώ να περιοριστώ στο ένα, οπότε έχουμε και λέμε. Όνομα: Ελευθερία, Ευτυχία, Αγάπη, Ελπίδα…
Λουλούδι: ιβίσκος, μανόλια, το άνθος της λεμονιάς, γιασεμί…
Γεύση: οι γεύσεις της κουζίνας την ώρα της δημιουργίας, η καραμελωμένη γεύση του καζάν ντιπί, το ρεβανί Χουχλιούρου και το γλυκό συκαλάκι…
Μυρωδιά: το άρωμα του ροδάκινου την ώρα της συγκομιδής, η θαλασσινή αύρα, το άρωμα της βανίλιας, του πευκοδάσους, της νοτισμένης γης…
Ένας κακός εφιάλτης;
Εφιάλτες δεν έχω. Όνειρα και βαθύτερους πόθους, ναι. Κι αυτά που θέλω είναι απλά. Ως άνθρωπος να ζούμε και να μοιραζόμαστε τα αγαθά της ειρήνης. Ως πατέρας να αξιωθώ να δω τα παιδιά μου ευτυχισμένα. Κι ως συγγραφέας να γεύομαι μέχρι τέλους το όμορφο δώρο της έμπνευσης και της φαντασίας τη στιγμή της δημιουργίας.
Ένας επόμενος στόχος στη ζωή σας, στην πορεία σας;
Οι στόχοι στη ζωή μου μπαίνουν ένας-ένας, σκαλί-σκαλί, και αυτό που με χαρακτηρίζει –μου το έμαθε η ίδια η ζωή– είναι η μεθοδικότητα και η συνέπεια. Έτσι σε αυτή τη φάση της ζωής μου, πρώτα ο Θεός, θέλω να δω τα παιδιά μου να πετύχουν, εγώ να τελειώσω το μυθιστόρημα που γράφω και να εκδοθεί, και στο εγγύς μέλλον ένα σπιτάκι δίπλα στη θάλασσα...
Σας δίνω πέντε λέξεις, σας παρακαλώ κάντε μου ένα μικροδιήγημα σε 43 ακριβώς λέξεις, αυτοβιογραφικό ή μη: φύλλο, αέρας, κοχύλι, ρόλος και ποδήλατο.
Κολλημένο στον βράχο το κοχύλι ήθελε να γίνει ήρωας. Το άκουσε ο αέρας και του πήγε ένα φύλλο. Πήδησε πάνω. Λίγο πιο κάτω στην ακτή ένας συγγραφέας με ποδήλατο το είδε. «Θα σου δώσω ρόλο στο βιβλίο μου!» του είπε και το μάζεψε. Μ.Α.
Σας ευχαριστώ.
