Κυριακή 28 Ιανουαρίου 2018

ΦΛΩ ΚΑΙ ΤΙΜΟΛΕΩΝ - ΤΟ ΚΑΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΦΩΚΙΑΣ





Όταν δεις φώκια Monachus, μην τρέξεις κοντά της. Δεν είναι αξιοθέατο. Είναι από τα πιο σπάνια και φοβάται…

Αν και το στοιχείο της φωτιάς είναι αυτό που με χαρακτηρίζει, το νερό και ειδικότερα η θάλασσα είναι αυτή που με ηρεμεί, με συνεπαίρνει, με κάνει να ονειρεύομαι… Ανέκαθεν ήθελα να ζω δίπλα στη θάλασσα. Η ζωή στο βυθό και ειδικά οι φάλαινες, τα δελφίνια, οι χελώνες και οι φώκιες μοναχοί είναι τα πλάσματα που με γοητεύουν περισσότερο.
Και θυμώνω πολύ με όλους αυτούς που χωρίς λόγο, έτσι για το κέφι ή το συμφέρον τους, θανατώνουν αναίτια αυτά τα υπέροχα πλάσματα.

Σκέψεις και λόγια για το βιβλίο

Ο σπόρος λοιπόν ενός τέτοιου μυθιστορήματος, ενός κειμένου με πρωταγωνιστές παιδιά και ένα από αυτά τα ζώα, υπήρχε μέσα μου από πολύ παλιά. Αλλά δεν είχε μορφή, δεν γνώριζα ούτε τα πρόσωπα, ούτε τον τίτλο, δεν υπήρχε καν σκελετός, μόνο μια ιδέα.
Η μορφή και τα πρόσωπα άρχισαν να σχηματοποιούνται αργότερα. Το 2000, έπεσε τυχαία στα χέρια μου ένα περιοδικό που μία του στήλη-άρθρο αναφερόταν στη δράση της Mom στις βόρειες Σποράδες σχετικά με τη σωτηρία της φώκιας Monachus-Monachus. Και ομολογώ πως μέχρι εκείνη τη στιγμή αγνοούσα ότι και το συγκεκριμένο θαλάσσιο θηλαστικό κινδυνεύει με εξαφάνιση. Αυτό ήταν και το γεγονός που ξεκαθάρισε μέσα μου τον έναν από τους δύο πρωταγωνιστές, τη φώκια.
Το 2001, καλεσμένος ως συγγραφέας στο ευρωπαϊκό σχολείο στο Λουξεμβούργο από το ελληνικό τμήμα και συγκεκριμένα από την κυρία Λυδία, μια πολύ δραστήρια ελληνίδα μάνα, γνώρισα τους εκεί Έλληνες μαθητές και ανάμεσά τους τα παιδιά της, τη Φλωρεντία, δηλαδή Φλω, και τον Τιμολέων. Δυο υπέροχα παιδιά, πανέξυπνα, που τα ονόματά τους μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση, κυρίως για την ηχητική τους χροιά. Έτσι πήρα την απόφαση οι ήρωές μου να είναι ένα κορίτσι, γύρω στα δώδεκα με δεκατρία, με το όνομα Φλω (Φλωρεντία) και ένα αρσενικό φωκάκι με το όνομα Τιμολέων.
Από τότε πάλεψα πολύ να ξεθαμπώσω τη μορφή, την ψυχή και το χαρακτήρα της ηρωίδας μου, να βρω την υπόθεση του νέου κειμένου- μυθιστορήματος, να ξετυλίξω το κουβάρι του μύθου και να φτάσω στη λύτρωση, αλλά… Όσο και να προσπάθησα, όσο κι αν δοκίμασα με τον έναν ή τον άλλο χαρακτήρα, τη μια ή την άλλη εκδοχή στην πλοκή, το αποτέλεσμα ήταν πάντα ίδιο, μια θολή εικόνα. Γι’ αυτό και το άφησα σε μια γωνίτσα του μυαλού μου να ωριμάσει. Θυμάμαι ήταν το 2002, μόλις είχαν γεννηθεί τα παιδιά μου.
Αντί για αυτό ήρθε το «Όστρακο στα μαλλιά» που για να γραφτεί, να βρει το δρόμο του και να γίνει βιβλίο από τις εκδόσεις Ψυχογιός πέρασαν οχτώ χρόνια, ταυτόχρονα «Τα Χριστούγεννα του Αλήτη», από πίσω τους με διαφορά δύο ετών κυκλοφόρησε το «Μέτωπο στον καθρέφτη» και παράλληλα οι «Οικολογικές Διακοπές» και κατόπιν τρεις μικρές ιστορίες με τον Ορφέα, δηλαδή «Ένα ψυγείο για τον Ορφέα», «Ο Ορφέας και οι αθλητές του ανέμου» και «Ο Ορφέας και οι νταήδες με τα κίτρινα ποδήλατα».
Στο μεταξύ ο σπόρος του Τιμολέοντα και της Φλω ωρίμαζε μέσα μου. Οι πληροφορίες για τη Mom, τις βόρειες Σποράδες με το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο, την Αλόννησο και τις φώκιες πλήθαιναν και το 2012 κατάφερα να τις ταξινομήσω, να ξεδιαλέξω τις πιο ταιριαστές για την υπόθεση της ιστορίας μου, να βρω τον τίτλο «Φλω και Τιμολέων – Το κάλεσμα της φώκιας» και να γράψω τις πρώτες τριάντα σελίδες. Τότε μαζί με την ηρωίδα μου πήραν σάρκα και οστά και μερικοί ακόμα χαρακτήρες. Τα μέλη της οικογένειας της, ο κτηνίατρος και πατέρας της Φλω Πέτρος Καλομοίρης, η παιδοψυχολόγος και μητέρα της Κορίνα και η μεγαλύτερη αδερφή της η Κρύστα. Και τους τρεις, σε δευτερεύοντες όμως ρόλους, τους συναντούμε και στο «Μέτωπο στον καθρέφτη». Σάρκα και οστά απέκτησε επίσης και ο Έρικ, πρώτος ξάδερφος της Φλω και ανιψιός του Πέτρου. Αυτός προοριζόταν για το ρόλο του αντιήρωα.
Αλλά το κουβάρι της κλωστής μου άρχισε και πάλι να μπλέκεται, μετά τις πρώτες τριάντα σελίδες υπήρχαν συνεχώς κόμποι. Άλλοι ήρωες με πιο δυνατούς χαρακτήρες εμφανίστηκαν στο προσκήνιο, η Νανά με το «Τρελό μου αμαξίδιο», κάποιοι άλλοι που έγιναν και αυτοί ήρωες βιβλίων μου και η Γιασμίν που πρωταγωνιστεί στη μικρή ιστορία «Γιασμίν, μια ζωή από την αρχή». Η Φλω και ο Τιμολέων έμειναν για δεύτερη φορά πίσω, αλλά σε μια πιο ζεστή γωνιά του μυαλού μου –φαίνεται, ο σπόρος χρειαζόταν κι άλλο χρόνο να ωριμάσει.
Και ωρίμασε.
Κάθε φορά που συμβαίνει αυτό, που ωριμάζει ένα θέμα, στο μυαλό μου γίνεται τρελό πανηγύρι. Με λίμνη μοιάζει που μόλις ταράχτηκαν τα νερά της από κάποιο βότσαλο έμπνευση και όλα, πρόσωπα, ήρωες και αντιήρωες, σκηνικό, εικόνες, συναισθήματα, επιμέρους γεγονότα κ.ά. τρέχουν και σπρώχνονται το ένα με το άλλο για να καταλάβουν τη θέση τους.
Και το μυθιστόρημα δεν είναι ένα ήρεμο ποταμάκι που τα νερά του κυλούν έτσι απλά μέχρι να καταλήξουν στη θάλασσα. Το μυθιστόρημα μοιάζει με αέρινο χορευτή που άλλοτε λικνίζεται αισθησιακά κι άλλοτε τινάζεται στον αέρα, εκτοξεύεται, κάνει ανάποδες στροφές, ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί και καλπάζει. Και είναι τόσο γοργός ο ρυθμός του που δυσκολεύεσαι να το ακολουθήσεις, μα συνάμα μαγεύεσαι από τις αρετές του, τις τεχνικές αφήγησης, τις ανατροπές, τον αισθησιασμό του. Είναι από εκείνα που πολλάκις σου κόβουν την ανάσα.
Αυτό προσπάθησα να κάνω και τούτη τη φορά. Ως δημιουργός δεν έμεινα παρατηρητής σε κάποιο ανέγγιχτο και απόρθητο κάστρο. Βίωσα τις καταστάσεις των ηρώων, μπήκα στο πετσί του ρόλου τους –κάθε φορά μου συμβαίνει αυτό και είναι συναρπαστικό– στην αρένα της βιοπάλης και μάτωσα, πόνεσα μαζί τους. Τους ακολούθησα σε κάθε τους βήμα, όλους μαζί κι έναν-έναν χωριστά. Τα παιδιά, τους μεγάλους. Η ανάσα μου έγινε ένα με τη δική τους. Κι ένιωσα κάθε τους σκίρτημα, κάθε τους συναίσθημα. Ένιωσα την αγωνία και το φόβο για το άγνωστο, τον αυθορμητισμό και τη διάθεσή τους για περιπέτεια, την περιέργεια τέλος και το πάθος που χαρακτηρίζει τη νιότη τους. Επέδειξα όμως, όπως όφειλα, εγκράτεια και σωφροσύνη και κράτησα τις ισορροπίες μέχρι να έρθει η κάθαρση, δίχως λάθη, αλλά με αναπάντεχες ανατροπές και απόλυτη ειλικρίνεια.
Βιώνοντας όλο αυτό το ταξίδι από την αρχή μέχρι το τέλος, ένιωσα για άλλη μια φορά τη λύτρωση και συνάμα αγάπησα τη Φλω για την γνησιότητα του χαρακτήρα και τον αυθορμητισμό της. Ζήλεψα τη ζωή του Πέτρου Καλομοίρη. Θαύμασα τον καπετάν Πυθαγόρα για την απλότητα της σκέψης και των αποφάσεών του. Εκστασιάστηκα από τις ομορφιές του τοπίου. Συγκινήθηκα από τις υπερπροσπάθειες των ηρώων-ανθρώπων της Mom. Και ένιωσα περήφανος για την ευστροφία και την ευρηματικότητα του Έρικ.
Άλλο ένα ταξίδι συγγραφής, αυτή τη φορά παρέα με τη Φλω και τον Τιμολέων, έχει φτάσει στο τέλος του. Το τρίτο μου μυθιστόρημα: «Φλω και Τιμολέων. Το κάλεσμα της φώκιας» είναι πια γεγονός. Σειρά έχει τώρα το ταξίδι του βιβλίου από χέρι σε χέρι και από καρδιά σε καρδιά, αλλά και τα δικά σας πολλαπλά ταξίδια στα μονοπάτια της ιστορίας.
Και εγώ, με ένα αίσθημα ικανοποίησης, εκτός από τη Σίσσυ μου και τα δυο μας παιδιά, τον Πρόδρομο και την Ελευθερία, οφείλω χιλιάδες ευχαριστώ στις Εκδόσεις Ψυχογιός, τη συγγραφική μου οικογένεια, και τον κ. Θάνο προσωπικά που τόσα κάνει για όλους τους συγγραφείς του και για μένα προσωπικά και μου προσφέρει ασφάλεια.
Κι επειδή οι εκδόσεις Ψυχογιός δεν είναι ένα πρόσωπο αλλά πολλά, οφείλω άπειρα ευχαριστώ στις αγαπημένες όλων μας, στην καλή νεράιδα του εκδοτικού, τη Δομινίκη Σάνδη, αλλά και στην Αγγέλα Σωτηρίου, τον φύλακα άγγελο όλων. Στην Κλειώ Ζαχαριάδη για την έγνοια και τις πολύτιμες συμβουλές της, αλλά και στην Πόπη Γαλάτουλα και στη Χρυσούλα Τσιρούκη που ρίχνει την τελευταία ματιά και χτενίζει το κείμενο όπως η μάνα τα παιδιά της. Σε όλα τα κορίτσια και τα αγόρια που εργάζονται με τόσο πάθος, προκειμένου να εκπληρωθούν τα δικά μας όνειρα αλλά και τα δικά σου…
Εύχομαι η Φλω και ο Τιμολέων να γίνουν οι αγαπημένοι σου ήρωες, αυτοί που θα σε συναρπάσουν και Το κάλεσμα της φώκιας αφενός να αγαπηθεί από εσένα, τη φίλη και τον φίλο σου αναγνώστη, αφετέρου να γίνει ο αγγελιοφόρος που θα μεταφέρει το μήνυμα για τη σωτηρία της φώκιας Monachus-Monachus σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας, σε κάθε γωνιά του κόσμου.
Να το αγαπήσεις, αγαπημένη και αγαπημένε μου φίλε και καλή σου απόλαυση!

Μερκούριος Αυτζής

Συγγραφέας – Εκπαιδευτικός